Reguła autorytetu
Ludzie mają tendencję do posłuszeństwa wobec autorytetów. Oszuści podszywają się pod banki, urzędy czy policję, bo wiedzą, że ich "polecenia" będą wykonywane bez pytania.
Prawdziwe instytucje NIGDY nie proszą o hasła przez email czy telefon!
Presja czasu
Kiedy musimy działać szybko, wyłączamy krytyczne myślenie. Dlatego oszuści zawsze tworzą sztuczny pośpiech: "24 godziny", "natychmiast", "ostatnia szansa".
- •"Twoje konto zostanie zablokowane za 24h"
- •"Oferta wygasa dziś o północy"
- •"Natychmiastowa weryfikacja wymagana"
Prawdziwe firmy dają dni lub tygodnie na reakcję, nie godziny!
Strach i niepokój
Wiadomości straszą blokadą konta, odcięciem usług, pozwem czy karą. Silne emocje zawężają uwagę i popychają do impulsywnego klikania.
- •Groźby konsekwencji: blokada konta, dopłata, komornik
- •Słowa wywołujące lęk: „ostatnie ostrzeżenie”, „natychmiast”
- •Fałszywe „dowody” — numery spraw, identyfikatory, pseudopodpisy
Zatrzymaj się. Zadzwoń samodzielnie do instytucji i zweryfikuj.
Chciwość i nadzieja
Obietnice łatwych pieniędzy, wygranych w loteriach czy niesamowitych okazji działają, bo chcemy wierzyć w dobre rzeczy.
- •"Wygrałeś 50 000 zł!"
- •"Zarabiaj 5000 zł dziennie z domu"
- •"iPhone za 1 zł - ostatnie sztuki"
Społeczny dowód słuszności
Jeśli inni coś robią, to musi być w porządku. Oszuści wykorzystują fałszywe opinie, komentarze i rekomendacje.
Jak się chronić?
- Zawsze daj sobie czas na przemyślenie
- Zweryfikuj informację przez oficjalny kanał
- Nie działaj pod wpływem emocji
- Pamiętaj: jeśli coś brzmi zbyt pięknie, to prawdopodobnie jest oszustwem