Skąd nazwa "phishing"?
Nazwa pochodzi od angielskiego słowa "fishing" (łowienie ryb), gdzie "ph" to nawiązanie do "phone phreaking" - hakowania systemów telefonicznych. Podobnie jak wędkarz zarzuca przynętę, oszust wysyła fałszywe wiadomości licząc, że ktoś "połknie haczyk".
Jak działa phishing?
Oszust wysyła wiadomość (email, SMS, wiadomość w mediach społecznościowych) udającą komunikację od zaufanej instytucji. Wiadomość zawiera link do fałszywej strony, która wygląda identycznie jak prawdziwa.
- •Ofiara otrzymuje przekonującą wiadomość
- •Klika w link prowadzący do fałszywej strony
- •Wprowadza swoje dane logowania
- •Dane trafiają bezpośrednio do oszusta
Dlaczego phishing jest skuteczny?
Phishing wykorzystuje psychologię człowieka – strach, pośpiech, zaufanie do autorytetów i chęć zysku. Dobrze przygotowane wiadomości są krótkie, konkretne i budują poczucie presji. Nawet osoby techniczne mogą dać się zaskoczyć, jeśli przekaz trafi w emocje lub pojawi się w nieoczekiwanym momencie (np. w biegu, na telefonie).
W 2023 roku Polacy stracili ponad 1 miliard złotych przez oszustwa internetowe. Skala problemu rośnie co roku.
Przykłady z życia
Fałszywy email od "banku"
“Email informujący o zablokowaniu konta z linkiem do "weryfikacji". Strona wygląda identycznie jak prawdziwa strona banku.”
🚩 Red flags:
- Presja czasu
- Ogólne zwroty zamiast imienia
- Podejrzany adres nadawcy
- Link nie prowadzi do oficjalnej domeny
Jak się chronić?
- Zawsze sprawdzaj adres nadawcy emaila
- Nie klikaj w linki - wpisuj adresy ręcznie
- Włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA)
- W razie wątpliwości zadzwoń do instytucji